Jak przedstawić wyniki sprzedaży na wykresie panelowym?

Z lekcji dowiesz się:

• Co to jest wykres panelowy?

• Przy jakich typach danych stosować wykres panelowy?

• Jak porównać wyniki z różnych sklepów, regionów, okresów?

Wykres panelowy wygląda tak jak na rysunku 1 poniżej. Pozwala on zaprezentować wyniki sprzedaży z różnych sklepów obok siebie. Umożliwia w ten sposób ocenę sytuacji za pomocą jednego spojrzenia. Tak zobrazowane dane są przejrzyste i jasne w obiorze.

Rys. 1. Wykres panelowy przedstawiający podsumowanie sprzedaży dla trzech sklepów

Wykres panelowy wykonamy na podstawie przykładowych danych przedstawionych na rys. 2.

Rys. 2. Dane potrzebne do wykresu

W pierwszym kroku musimy odpowiednio przygotować dane, aby móc stworzyć wykres panelowy. Przede wszystkim musimy mieć dane podzielone według sklepów (rozpisaną sprzedaż poszczególnych sklepów). Dane będziemy rozpatrywać w kontekście miesięcy, ale w nie zapisujemy nazwy każdego miesiąca, żeby nie zaciemniać wykresu (styczeń, kwiecień, lipiec, październik). Przygotowanie w ten sposób informacji na wstępie zapewnią nam odpowiednie dwupoziomowe etykiety osi X (rys. 3).

Rys. 3. Dwupoziomowe etykiety osi X

W celu uzyskania prawidłowego wykresu panelowego musimy powtórzyć nagłówki dwukrotnie (dlatego mamy powtórzone nagłówki mimo, że pod spodem są puste komórki). Zaznaczamy całe dane, od komórki A1 do H37 (razem z pustymi kolumnami). Następnie rozwijamy polecenie Wykres liniowy (punkt 2 na rys. 4) z karty Wstawianie (punkt 1) i wybieramy ikonkę prostego wykresu liniowego 2D (punkt 3).

Rys. 4. Wybór wykresu liniowego

Otrzymamy automatycznie utworzony wykres przedstawiony na rys. 5.

Rys. 5. Automatycznie utworzony wykres liniowy

Linie na wykresie są ciągłe, bo tak Excel interpretuje dane (dla 3 sklepów). Możemy zauważyć, że w legendzie są powtórzone nazwy poszczególnych elementów sprzedaży. Dzieje się tak dlatego, że istnieją puste kolumny z danymi. Jeśli skopiujemy dane np. dla sklepu 2 do pustych kolumn to na wykresie zmieni się kolor wyświetlania danych (rys. 6). Z założenia kopiujemy co drugie dane, żeby w co drugiej grupie danych Excel zmieniał kolory wyświetlanych danych.

Rys. 6. Zmiana koloru wyświetlanych danych

Po powiększeniu wykresu można zauważyć, że na wykresie pojawiła się przerwa między danymi, nie są one już przedstawione jako linia ciągła, ponieważ teraz są to inne serie danych (rys. 7).

Rys. 7. Rozdzielone dane z poszczególnych sklepów na wykresie

Domyślnie w Excelu powinno to zadziałać. Może się jednak zdarzyć, że pojawią się poziome linie w okolicy zera. W takiej sytuacji musimy wybrać polecenie Zaznacz dane z karty Projekt wykresu (rys. 8).

Rys. 8. Polecenie Zaznacz dane

Otworzy się okno Wybieranie źródła danych, gdzie klikamy polecenie Ukryte i puste komórki (zaznaczone strzałką na rys. 9).

Rys. 9. Polecenie Ukryte i puste komórki

W okienku ustawień ukrytych i pustych komórek, w polu Pokaż puste komórki jako zaznaczamy Odstępy (rys. 10). Tak ustawione wyświetlanie pustych komórek zatwierdzamy przyciskiem OK.

Rys. 10. Wyświetlanie pustych komórek jako Odstępy

Teraz zajmiemy się ujednoliceniem kolorystyki, ponieważ na wykresie są dwie serie, które mimo wszystko pokazują to samo. Chcemy utrzymać domyślną kolorystykę, więc zaznaczamy linię czerwoną z drugiej serii i rozwijamy polecenie Kontury kształtu (punkt 2 na rys. 11) z karty Formatowanie (punkt 1), następnie wybieramy zielony kolor z palety barw (punkt 3) pasujący do pierwszej serii.

Rys. 11. Zmiana koloru linii na wykresie

Analogicznie zmieniamy kolory pozostałych linii wykresu drugiej serii, dopasowując kolor do linii z pierwszej serii. Po zmianie kolorystyki otrzymamy wykres przedstawiony na rys. 12.

Rys. 12 Wykres po zmianie kolorystyki drugiej serii danych

Ustawione zostały te same kolory, ale nadal legenda pokazuje podwójne wartości. Należy więc usunąć nadprogramowe nazwy (nie ma znaczenia które). W tym celu klikamy na całą legendę, a następnie zaznaczamy niepotrzebną nazwę i usuwamy ją za pomocą klawisza Delete. Czynność tą powtarzamy dla wszystkich zdublowanych nazw.

Na tym etapie zajmiemy się zmianą tytułu wykresu. Klikamy dwukrotnie na tytuł wykresu, a następnie ręcznie wpisujemy nową nazwę wykresu na przykład „Porównanie wyników sprzedaży". Ponadto możemy usunąć linie siatki, które w tym wypadku nic nie wnoszą do wykresu. Zaznaczamy linie siatki i za pomocą klawisza Delete, usuwamy je. Po tych kosmetycznych zmianach otrzymamy wykres przedstawiony na rys. 13.

Rys. 13. Wykres po zmianie tytułu i usunięciu zbędnych elementów

W wykresie z rysunku 1 dołożyliśmy pionowe linie rozdzielające poszczególne sklepy. Aby dodać do wykresu takie linie, musimy dołożyć jeszcze jedną serię danych. W tym celu przygotowujemy małą tabelkę z danymi przedstawioną na rys. 14.

Rys. 14. Dane do dodatkowej serii danych

Na początek możemy wkleić tylko dwie wartości 0 dla kolumny Y, dzięki temu nowa seria danych będzie bardziej widoczna. W tym celu zaznaczamy dane jak na rys. 14, kopiujemy je za pomocą skrótu klawiszowego Ctrl+C, następnie zaznaczamy wykres i wklejamy skopiowane dane za pomocą skrótu Ctrl+V. Po wklejeniu pojawi się na wykresie dodatkowa seria Y jako pozioma linia o wartości 0 (rys. 15).

Rys. 15. Seria Y na wykresie

Przyszła pora na zmianę typu wykresu. W Excelu nowszym niż 2013 dokonuje się tego poprzez wybranie polecenia Zmień typ wykresu z karty Projekt wykresu (rys. 16).

Rys. 16. Polecenie Zmień typ wykresu

Następnie otworzy się okno Zmienianie typu wykresu, gdzie z listy wybieramy Kombi, dla którego dla każdej serii danych możemy zmienić typ wykresu. Dla serii Y wybieramy z listy rozwijanej typ wykresu Punktowy jak na rys. 17.

Rys. 17. Wybór typu wykresu dla serii Y

Domyślnie seria Y powinna trafić na oś pomocniczą (rys. 18).

Rys. 18. Seria Y na osi pomocniczej

Aby pokazać jak to zadanie wykonać w starszej wersji Excela, musimy anulować powyższe zmiany. Przede wszystkim musimy zaznaczyć serię Y na wykresie. Jeśli mamy problem z ręcznym zaznaczeniem serii to możemy ją wybrać z listy rozwijanej na karcie Formatowanie (rys. 19).

Rys. 19. Wybór serii danych z listy rozwijanej

Po zaznaczeniu serii danych Y, wybieramy polecenie Wykres punktowy z karty Wstawianie (rys. 20).

Rys. 20. Wstawianie wykresu punktowego

Otrzymamy wykres przedstawiony na rys. 21, gdzie widać, że wykres punktowy serii Y trafił na oś pomocniczą.

Rys. 21. Wykres punktowy serii Y na osi pomocniczej

Oś pomocnicza nie jest potrzebna, ale zanim ją skasujemy, musimy odpowiednio przygotować dane, ponieważ na razie punkty tej serii nie są w odpowiednich miejscach. Powinny one być wcześniej, tzn. w miejscach granicznych, rozdzielających poszczególne serie. W tym celu mieliśmy przygotowane dane w tabeli z rysunku 14 (punkt 1 i 2). Wybieramy polecenie Zaznacz dane z karty Projekt wykresu (jak na rys. 8). Otworzy się okno Wybierania źródła danych. W polu Wpisy legendy (serie danych) zaznaczamy serię Y, następnie klikamy przycisk Edytuj (zaznaczone strzałką na rys. 22).

Rys. 22. Edycja serii danych

Po kliknięciu otworzy się okno Edytowania serii, gdzie w polu Nazwa serii zmieniamy nazwę na Podział, znajdujący się w komórce J2 - żeby było jasne, ta seria ma za zadanie podzielić dane. W polu Wartość X serii zaznaczamy dwa punkty z kolumny X ($K$5:$K$6), natomiast w polu Wartości Y serii zaznaczamy wartości 0 z kolumny Y ($L$5:$L$6). Tak przygotowane parametry edytowania serii zatwierdzamy przyciskiem OK (rys. 23).

Rys. 23. Okno edytowania serii

Otrzymamy wykres przedstawiony na rys. 24. Jak łatwo zauważyć punkty nie zmieniły swojego położenia, ale zmieniła się oś pomocnicza.

Rys. 24. Wykres po edycji serii danych

Na tym etapie wystarczy, że skasujemy oś pomocniczą i punkty wskoczą we właściwe miejsca. Zatem zaznaczamy oś pomocniczą i kasujemy ją za pomocą przycisku Delete. Otrzymamy wykres przedstawiony na rys. 25.

Rys. 25. Wykres po usunięciu osi pomocniczej

Aby uzyskać linię rozdzielającą między wykresami musimy do serii danych Podział dołożyć Słupki błędów. Klikamy ikonę plusa obok wykresu i na liście rozwijanej zaznaczamy checkbox przy poleceniu Słupki błędów (rys. 26).

Rys. 26. Dołożenie do wykresu słupków błędów

Z prawidłowym zaznaczeniem serii słupków błędów może być problem, więc wybieramy nazwę odpowiedniej serii z listy rozwijanej na karcie Formatowanie. Najpierw zaznaczamy słupki błędów X, które po zaznaczeniu kasujemy za pomocą klawisza Delete (rys. 27).

Rys. 27. Usunięcie słupków błędów X

Analogicznie zaznaczamy Słupki błędów Y na karcie Formatowanie, następnie uruchamiamy Formatowanie słupków błędów (rys. 28) za pomocą skrótu klawiszowego Ctrl+1, gdzie w polu Kierunek zaznaczamy Plus, w polu Styl Końca wybieramy Bez zakończenia, a w polu Wielkość błędu zaznaczamy Stała wartość (wpisujemy wartość 1).

Rys. 28. Okno Formatowania słupków błędów

Otrzymamy wykres przedstawiony na rys. 29.

Rys. 29. Wykres ze słupkami błędów

Jak widać powyżej stała wartość błędu (1) rozciąga nam się do parametrów podanych na osi pomocniczej. Zaznaczamy oś pomocniczą, następnie za pomocą skrótu klawiszowego Ctrl+1 otwieramy okno Formatowania osi, gdzie w polu Maksimum (Granice) wpisujemy wartość 1 (rys. 30).

Rys. 30. Zmiana maksymalnej wartości na osi pomocniczej

Otrzymamy wykres przedstawiony na rys. 31.

Rys. 31. Wykres ze zmienioną osią pomocniczą

Gdybyśmy skasowali tę oś pomocniczą, zniknęłyby słupki błędów, ponieważ zaczęłyby korzystać z osi głównej, gdzie wartość 1 przy kwotach podanych w dziesiątkach tysięcy jest znikoma. Moglibyśmy wtedy ustawić wartość słupków błędów na poziomie 50 tysięcy i słupki byłyby widoczne.

Zamiast usuwać oś pomocniczą warto ją ukryć. W tym celu zaznaczamy oś pomocniczą i za pomocą skrótu klawiszowego Ctrl+1 otwieramy panel boczny Formatowania osi, gdzie przechodzimy na grupę poleceń Etykiety i w polu Położenie etykiety wybieramy z listy rozwijanej Brak (rys. 32).

Rys. 32. Zmiana położenia etykiety

Po zmianie ustawień etykiety otrzymamy wykres przedstawiony na rys. 33, gdzie oś pomocnicza mimo, że nie jest widoczna - nadal znajduje się na wykresie i słupki błędów mogą z niej korzystać.

Rys. 33. Wykres z niewidoczną osią pomocniczą

Ponadto możemy zmienić kolory linii słupków błędów. Wystarczy je zaznaczyć, a następnie rozwinąć polecenie Kontury kształtu (punkt 2 na rys. 34) z karty Formatowanie (punkt 1) i wybrać kolor (punkt 3).

Rys. 34. Zmiana koloru słupków błędów

Dodatkowo, żeby słupki były lepiej widoczne, powinniśmy zmienić ich grubość. W tym celu rozwijamy polecenie Kontury kształtu (punkt 2 na rys. 35) z karty Formatowanie (punkt 1), następnie rozwijamy polecenie Grubość (punkt 3) i ustawiamy np. grubość 1 pkt. (punkt 4).

Rys. 35. Zmiana grubości słupków błędów

Otrzymamy wykres przedstawiony na rys. 36.

Rys. 36. Wykres po zmianie kolorystyki i grubości linii słupków błędów

Linie te służą nam przede wszystkim do zaznaczenia (rozdzielenia) poszczególnych wykresów. Natomiast punkty (z wykresu punktowego) z których wychodzą, są na wykresie zbędne. Najłatwiej sprawić, żeby stały się niewidoczne rozwijając polecenie Kontury kształtu (punkt 2 na rys. 37) z karty Formatowanie (punkt 1), następnie wybierając polecenie Brak wypełnienia (punkt 3).

Rys. 37. Polecenie Brak konturu

Następnie rozwijamy polecenie Wypełn. Kształtu (punkt 2 na rys. 38) z karty Formatowanie (punkt 1) i wybieramy polecenie Brak wypełnienia (punkt 3).

Rys. 38. Polecenie Brak wypełnienia

Otrzymamy wykres przedstawiony na rys. 39, gdzie punkty z których wychodzą linie słupków błędów są niewidoczne.

Rys. 39. Wykres bez widocznych punktów wykresu punktowego

Kolejnym krokiem jest skasowanie z legendy serii danych Podział. Wystarczy zaznaczyć tę serię w legendzie i usunąć ją za pomocą klawisza Delete.

Na koniec należy omówić serię dwupoziomowych podpisów osi X. Zaznaczamy te opisy i za pomocą skrótu klawiszowego Ctrl+1 otwieramy panel boczny Formatowania osi, gdzie przechodzimy na grupę poleceń Etykiety.

W polu Interwał między etykietami zaznaczmy checkbox przy opcji Określ jednostkę interwału i wpisujemy np. wartość 3 (rys. 40). Oznacza to, że Excel będzie pokazywał co trzeci podpis osi (co trzecią wartość etykiet). Istotne jest, że opcja ta działa tylko w etykietach jednopoziomowych. Dla etykiet wielopoziomowych sami musimy odpowiednio rozpisać dane (tak jak zrobiliśmy to z miesiącami w przykładowych danych).

Rys. 40. Określenie jednostki interwału etykiety

Ponadto w danych przykładowych został dopisany grudzień (bez zachowania zasady co 3), aby dane lepiej się prezentowały i miały wyraźne zakończenie. Otrzymaliśmy końcową postać wykresu przedstawioną na rys. 41.

Rys. 41. Końcowa postać wykresu

Polecamy także:

• Jak narysować trójwymiarową mapę w Excelu?
• Jak przygotować mapę z danymi w Excelu?

Adam Kopeć